Vahid :
Tek ve eşsiz. Zatında, sıfatlarında,
işlerinde, isimlerinde, hükümlerinde, asla ortağı veya benzeri
dengi bulunmayan.Al-Wahid : The Unique. He who is
Single, absolutely without partner or equal in His Essence, Attributes, ctions,
Names and Decrees.
Cenab-ı Hak buyuruyor:
"De ki: O, Allah birdir."
(1)
"Yemin ederim ki, ilâhınız
birdir." (2)
"O ancak bir tek
Allah'tır." (3)
"Tek ve
kahhâr olan Allah'tan başka bir tanrı yoktur."
(4)
"İlâhınız bir tek Allah'tır. O'ndan başka ilâh
yoktur." (5)
- Allah'ın, zatında,
sıfatlarında ve fiillerinde bölünmesi ve sayısının artması söz konusu olmayan
ve bir ve tek olduğunu ifade eden ismidir.
- Ezelde yalnız Allah vardı.
Başka hiçbir şey yoktu. Hz.Peygamber bir hadislerinde bu anlama şöyle
işaret etmiştir. Sadece Allah vardı O'nunla birlikte hiçbir şey yoktu". Büütn
celâl ve kemal sıfatları sadece Allah'ta bulunmaktadır. Bu yönüyle O, bir ve
tektir. Bütün varlıkları idare eden ve işleri yürüten yalnız O'dur. Bir şeyi
yaratmak ve yapmak için herhangi bir maddeye, süreye, alete ve hazırlığa
ihtiyacı yoktur. (7)
- Helali, haramı yasalaştırmak;
sevabı ve günahı belirlemek gibi, kullarını ödüllendirmek veya sadece
cezalandırmakta O'na mahsustur.Bütün bu hususlarda Allah yerine
başkalarını koymak veya Allah'a benzeterek yetkili saymak şirktir; affı
olmayan en ağır suçtur.
- Ey insanlar! hepinizin ibadet ve kulluğuna layık
ve buna hakkı olan gerçek ilâhınız, bir tek ilâhtır. "Vâhid" sıfatı ile
nitelendirilmiş bir ilâhtır ki, ilâhlıkta tektir. Hem sizden başkalarının da
diğer bir ilâhı var sanmayınız. O'ndan başka hak olan hiçbir ilâh yoktur.
O'ndan başka ilâh tutulanların hiç biri ilâhlığa layık değildir. Hepsi boş,
hepsi batıldır. O'ndan daha üstün veya O'na denk bir ilâh düşünülmesi imkansız
olduğu gibi, O'ndan daha aşağı seviyede olmak şartıyle de O'nun ilâhlığına
ortak olabilecek mabudlar, tanrılar yoktur. İlâhlığa ortak olmak mümkün
değildir. Gerçek ilâh ancak o tek olan Allah'tır. O'nun bütün yaratıklara
başlangıç olan birçok isimleri ve sıfatları varsa da, yine zatından hakkıyle
bahsetmek mümkün değildir. Hakk'ın gerçek mahiyeti, her türlü bileşimden
uzaktır. O tek olan Ferd'i vasıflandırmak imkansızdır. Çünkü vasıf, vasıflanan
ile sıfat arasında az çok bir başkalık gerektirir. Başkalık olunca da ferdîlik
kalmaz. Bir de herhangi b r şeyden haber vermek, kendisinden haber verilen bir
şey ile, haber verme şekli ister. Bu ise ferdî-liğe aykırıdır. Bunun için
türetilen isimlerin hepsi de Hakk'ın gerçek mahiyetinin, birliğinin aslına
ermekten uzaktır. O'nun zatına en son "O" denebilir. (6)
- Allah'ın
büyüklüğünü kavrayamayan insanlar yüzyıllardır O'na denk güçler bulmaya
çalışmışlar, O'nu göremedikleri için gözlerinde yücelttikleri şeylere
tapmışlardır. Kimisi çok parlak ve güçlü gördüğü için güneşi daha üstün tutmuş
ve ona tapmış, kimisi de yıldızların önünde eğilmiştir. Hatta bazıları
akılsızlığın boyutlarını o kadar genişletmiştir ki tüm acizliklerine rağmen,
kendilerinin de çok güçlü olduğunu söyleme cesaretini göstermişlerdir.
Allah'a denk ilahlar bulmaya çalışmak
yalnızca geçmişte yaşayan insanlara mahsus bir akılsızlık değildir. Günümüzde
de pek çok insan Allah'a ortak koşarak, O'nun eşinin ve benzerinin
olamayacağını inkar eder. Bu inkarcılar belki görünürde güneş, yıldızlar vs.
gibi birer put edinmemişlerdir; ama onlar da kendileri gibi aciz olan diğer
insanlara veya değer verdikleri metalara (zenginlik, güzellik, güç vs.)
taparlar. Örneğin, tüm yaşamlarını zenginlik, mal-mülk edinmek uğruna harcar
ve bu arada Rablerini razı edip etmediklerini hiç düşünmezler. Allah'ı
insanlarla, diğer varlıklarla veya metalarla eş tutarlar ki bu da apaçık bir
şirktir. Allah yaratandır.
Kimse güneşi batıdan getiremez, kimse uzayda inanılmaz hızla genişleyen
kainatı durduramaz, kimse göğü ve yeri tutamaz ve kimse yoktan bir insan
yaratamaz. Bunları ancak kainatta tek olan ve eşi olmayan Allah yapabilir.
Yaratanla yaratılan ise asla eşit değildir. (8)
- Kulun
ilâhı, her halde ve her vakitte ona gerek olandır. O, gerçek olup O'nun
dışında kalan bütün ilâhlar batıldır. Kul nerede olursa olsun, allah,
sıkıntı anında ve ihtiyaç duyduğunda hep onunla birliktedir. Yok olup giden
ilâhlar hiçbir zaman işe yaramaz.
(7)
Kaynaklar:
1)
İhlas, 12)
Saffat, 43)
Enam, 194)
Sad, 655)
Bakara, 1636)
Elmalı Tefsiri,
Bakara Suresi, 1637) Esmâ-ül Hüsna, Karınca Yayınları, Nisan 2004
8)
Allah'ın İsimleri, Harun Yahya, Vural Yayınları, 2000